ΕΝΑΡΞΗ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΗΡΑΙΑ – ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ 2018
Για δωδέκατη
χρονιά, το Φεστιβάλ Ηραία- Πυθαγόρεια, ανοίγει τις πύλες του προσφέροντας ένα
πλούσιο επιστημονικό πρόγραμμα, που έλκει την καταγωγή του στα τέκνα της Σάμου
και της Ιωνίας, που με τις απόψεις και τις θέσεις τους, κατέχουν άξια την
παγκόσμια αναγνώριση και προβολή. Στα ίχνη του Αρίσταρχου , του Πυθαγόρα, και
φέτος για πρώτη φορά και του Επίκουρου, το Φεστιβάλ πορεύεται μέσα από τα
μονοπάτια της επιστήμης, της φιλοσοφίας και του πολιτισμού, συνδέοντας το χθες
και το σήμερα των νησιών μας σε μια αδιάλειπτη παρουσία, τουλάχιστον 3.000
χρόνων.
Η έναρξη του
Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί με ένα μεγάλο αφιέρωμα στο πείραμα του CERN, το οποίο χωρίζεται σε δυο μέρη. Το πρώτο μέρος θα παρουσιαστεί την
Τετάρτη 2 Μαΐου στις 19:00μμ, στο Αμφιθέατρο του νέου Δημαρχιακού Μεγάρου στο
Πυθαγόρειο, με βασικό θέμα, τη σημασία της λειτουργίας του CERN, για την επιστήμη. Ομιλητές θα είναι: Ο Διονύσης Σιμόπουλος, πρώην
Διευθυντής του Ευγενίδειου Πλανηταρίου και ο Παναγιώτης Φιλντίσης ,
Αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών. Θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «Στα
Άδυτα του CERN», της δημοσιογράφου- παρουσιάστριας της ΕΡΤ, Ανδριάννας Παρασκευοπούλου,
που βραβεύτηκε πρόσφατα με το βραβείο Αθ. Μπότση, για το συγκεκριμένο
ντοκιμαντέρ. Η παρουσίαση του ντοκιμαντέρ θα γίνει από την δημιουργό του.
Τι είναι το CERN:
Έχοντας ιδρυθεί το 1954, το CERN αποτέλεσε από τις
πρώτες προσπάθειες Ευρωπαϊκής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και σήμερα
έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα διεθνούς συνεργασίας.
Πάνω από 60 χρόνια μετά, το CERN είναι το μεγαλύτερο εργαστήριο του κόσμου για
την βασική έρευνα της φυσικής.
Λίγα λόγια για το ντοκιμαντέρ:
Το ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ ,αποτελεί μια δημοσιογραφική
αποστολή στα άδυτα του μεγαλύτερου Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών σ ολόκληρο τον
κόσμο ,όπου εκατό μέτρα κάτω από τη Γη ,στο μεγαλύτερο πείραμα της ανθρωπότητας
,κορυφαίοι επιστήμονες προσπαθούν να ανακαλύψουν πως γεννήθηκε το Σύμπαν.
Μέσα από το ντοκιμαντέρ, φωτίζονται:
· Η γέννηση του Σύμπαντος και η αρχή του χρόνου
· Η Συμβολή στην έρευνα του CERN, μέσα από την συμμετοχή των ελλήνων επιστημόνων και
των ελληνικών πανεπιστημίων
Την
Τετάρτη 30 Μαΐου, θα παρουσιαστεί το δεύτερο μέρος του μεγάλου αφιερώματος στο
πείραμα του CERN, στις 19:00μμ, στο Αμφιθέατρο του
νέου Δημαρχιακού Μεγάρου, με ομιλητή τον Εμμανουήλ Τσεσμελή, Ανώτερο Φυσικό και
Διευθυντή του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του CERN, ο οποίος, θα μας παρουσιάσει την εσωτερική
λειτουργία των εργαστηρίων. Τα μοναδικά επιστημονικά πειράματα που
συντελούνται, το τι έχει επιτευχθεί όλα αυτά τα χρόνια της λειτουργίας του και
τι αναμένεται να γίνει στο άμεσο μέλλον.
· Στο αμφιθέατρο του Νέου Δημαρχιακού Μεγάρου, την
Παρασκευή 4 Μαΐου και το Σάββατο 5 Μαΐου, στις 19:00μμ, θα γίνουν δυο πολύ
ενδιαφέρουσες ομιλίες από τον επίκουρο καθηγητή Νευρογενετικής του
πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστο Γιαπιτζάκη, με θέματα «Η επιβεβαίωση της
Γνωσιολογίας και της Ηθικής του Επίκουρου από την σύγχρονη Νευροβιολογία» και
«Λοιμός των Αθηνών: ιστορική, ιατρική και φιλοσοφική προσέγγιση».
Λίγα λόγια για τον Επίκουρο:
Ο
φιλόσοφος Επίκουρος (341-270 πΧ), ο οποίος ήταν γιος Αθηναίων μετοίκων στην
Σάμο, ενδιαφέρθηκε για την φυσική πραγματικότητα με σκοπό την επίτευξη της
ατάραχης και ευδαιμονικής ζωής. Είχε διδαχθεί τις σπουδαιότερες φιλοσοφίες της
εποχής του (την Δημοκρίτεια, την Πλατωνική, την Αριστοτελική και την
Πυρρώνεια), οι οποίες όμως παρουσίαζαν αντικρουόμενες δοξασίες. Για την
αντικειμενική επιλογή των ορθών φιλοσοφικών απόψεων, ο Επίκουρος εισήγαγε τον
Κανόνα, μια γνωσιολογική μεθοδολογία με εμπειρικά και φυσιοκρατικά κριτήρια
αλήθειας. Ο Επίκουρος δέχθηκε ότι η βέβαιη γνώση θα πρέπει να βασίζεται στην
αντικειμενική παρατήρηση της Φύσης μέσω των αισθήσεων, αφού ακόμη και οι
αποθηκευμένες στον νου έννοιες προέρχονται αρχικά από εμπειρίες των αισθήσεων.
Επιπλέον, ο φιλόσοφος δέχθηκε ένα συναισθηματικό κριτήριο προσέγγισης του
φυσικού περιβάλλοντος, ευχάριστου ή δυσάρεστου, ανάλογα εάν κάποιο ερέθισμα
είναι φιλικό (καλό) ή εχθρικό (κακό) για την ανθρώπινη φύση. Η Φυσική και η
Ηθική του Επίκουρου βασίστηκαν στην εμπειρική προσέγγιση του Κανόνα,
καθιστώντας την φιλοσοφία του περισσότερο φυσιοκρατική από οποιαδήποτε αρχαία
φιλοσοφία.
Λίγα λόγια για τον Λοιμό:
O Λοιμός των Αθηνών, η επιδημία που ξέσπασε στην αρχή του Πελοποννησιακού
πολέμου (429 πΧ) με θύματα περίπου 50.000 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων ο
Περικλής και ένα εντεκάχρονο κορίτσι γνωστό ως Μύρτις - το οποίο χάρη στην
ανασύσταση του προσώπου της από ομάδα επιστημόνων μέσω DNA, έγινε γνωστό στην παγκόσμια κοινότητα- υπήρξε ένα
γεγονός μεγάλης ιστορικής σημασίας με μακροχρόνιες συνέπειες. Η Αθήνα, σημαντικά
εξασθενημένη λόγω της αιμορραγίας του πληθυσμού της από τον Λοιμό, έχασε τελικά
την ιστορική ευκαιρία να μετεξελιχθεί σε μια μεγάλη αυτοκρατορία, όπως
έγινε η Ρώμη δύο αιώνες αργότερα. Ο Λοιμός των Αθηνών υπήρξε η πρώτη μεγάλη
επιδημία της ιστορίας, η οποία περιγράφηκε αντικειμενικά από τον αυτόπτη μάρτυρα
Θουκυδίδη, τον πρώτο ιστορικό της ανθρωπότητας που κατέγραφε τα γεγονότα χωρίς
την ανάμιξη μεταφυσικών απόψεων.
Στις αρχές του 21ου αιώνα, η μελέτη του αρχαίου DNA σε οστά
θυμάτων του Λοιμού από τον καθηγητή Γιαπιτζάκη, ως μέλους διεπιστημονικής
ομάδας, έδειξε ότι ο αιτιολογικός παράγοντας του Λοιμού των Αθηνών ήταν
πιθανότατα η Σαλμονέλλα εντέρικα του τυφοειδούς πυρετού. Αυτή υπήρξε μια
επιστημονική επιβεβαίωση του φυσικού (και όχι μεταφυσικού) αιτίου της
επιδημίας, όπως την περιέγραψαν ο Θουκυδίδης, ο Επίκουρος και ο Λουκρήτιος.
Εκ του Δήμου Σάμου