Δε φημίζομαι για τις πολιτικές μου γνώσεις. Πολύ περισσότερο δε έχω αποκομίσει την ανάλογη εμπειρία για να μιλήσω για το πολιτικό σύστημά μας και τις πτυχές που το περιβάλουν. Η μικρή μου ενασχόληση μέσα από μικρές κοινωνικές-εθελοντικές ομάδες καθώς και η φύση της εργασίας μου που κοιτάει μάλλον από κοντά τη γραφειοκρατική ρουτίνα, τις ανάγκες, τις απαιτήσεις και… τις καθημερινές σκέψεις ενός μεγάλου μέρους του μέσου Έλληνα πολίτη (έτσι θέλω να πιστεύω) με ωθούν στο να μοιραστώ κάποια πράγματα με όποιον/όποια μπεί στη διαδικασία να διαβάσει μερικές από τις παρακάτω γραμμές.
Η αφορμή βέβαια δεν είναι άλλη από τις εκλογές του Νοεμβρίου. Το καθιερωμένο ζέσταμα και μία ολόκληρη κοινωνία αρχίζει να ασχολείται με το ‘ποιος θα βγει’, αν είναι ‘δεξιός ή αριστερός’, ‘ποιος έχει το καλύτερο ψηφοδέλτιο’, ‘πόσους σταυρούς πήρε’ και άλλα τέτοια περισσότερο για να έχουμε να λέμε στο καφενείο. Και πίσω από αυτά είναι ορατές οι πολιτικές καριέρες, οι προσωπικές φιλοδοξίες, τα προσωπικά οφέλη, οι οικογενειακές υποχρεώσεις…το κυνήγι εν τέλει του σταυρού που σε μερικές περιπτώσεις ξεπερνάει τα όρια και με κάνει να αισθάνομαι ότι τελικά και γω ο ίδιος φταίω για τούτη τη κατάσταση. Μέρος του συστήματος θα μου πείτε, δε διαφωνώ καθόλου και θα ήταν ανθρωπίνως αδύνατον να μην υπάρχουν τέτοια στοιχεία. Το χειρότερο καμιά φορά είναι ότι αρκετοί από αυτούς που διαφήμιζαν το μέχρι τώρα έργο ή τις ιδέες τους και ζητούσαν (πολλές φορές με το δίκιο τους) τη ψήφο μου, ξαφνικά επειδή δε αποκόμισαν την εμπιστοσύνη που θα ήθελαν (=σταυροί) σε βλέπουν με άλλο μάτι και σου λένε όταν τους ρωτάς κάτι (που θεωρητικά ήταν του αντικειμένου τους) ‘τώρα δε ξέρω, ρώτα αυτόν που πήρε πιο πολλούς σταυρούς από μένα’ ή ‘ρώτα τον άλλο συνδυασμό που τον προτιμήσατε’. Ρίχνω το επίπεδο της συζήτησης; Καθόλου. Είναι απλά ενδεικτικά σημεία της νοοτροπίας μας όχι φυσικά μόνο σαν Σαμιώτες αλλά γενικά σα λαός.
Τελικά τί ψηφίζουμε, πώς ψηφίζουμε και γιατί το ψηφίζουμε; Τα κόμματα συνηθίζουν να λένε ότι το τάδε εκλογικό αποτέλεσμα έδωσε το τάδε μήνυμα. Με βάση ποιό εκλογικό σώμα όμως; Πλέον το κατά πόσο τα αποτελέσματα των εκλογών γενικότερα αντιπροσωπεύουν τη πραγματική πλειοψηφία του λαού μας είναι ένα τεράστιο θέμα που ήδη σοβαροί σχολιαστές και δημοσιογράφοι προσπαθούν να εξετάσουν. Με ενδιαφέρον διάβασα σε γνωστό σαμιακό διαδικτυακό τόπο για τις ηλικίες που ψηφίζουν στο νομό Σάμου. 3.500 κόσμος από τους εγγεγραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους είναι ηλικίας 24-29. Ο αριθμός αυξάνεται όσο αυξάνονται και οι ηλικίες. Αποκορύφωμα: 16.000 εγγεγραμμένοι από 49-70 χρονών και άλλες 16.000 από 70 και πάνω (σε σύνολο 51.000 περίπου εγγεγραμμένων). Αν συνταχθούμε και με την άποψη ότι γενικώς οι νέοι απέχουν από τις εκλογικές διαδικασίες (βλέπε αποχή) τότε καταλαβαίνουμε ‘ποιοι’, ως επί το πλείστον, επιλέγουν το τάδε δήμαρχο ή το τάδε περιφερειάρχη. Συμμετοχική δημοκρατία σε κρίση; Σαφέστατα. Υπάρχουν και χειρότερα βέβαια. Η Αμερική εκλέγει αυτόν που θα κυβερνήσει το κόσμο μέσα από ένα 10% τού εκλογικού σώματος...Και τώρα λοιπόν τί; Θα φτάσουμε στο σημείο να παρακαλάμε το κόσμο να πάει να ψηφίσει; Πώς θα σε κάνουμε να πιστέψεις εσένα κύριε, που απέχεις συνειδητά (και ίσως δικαιολογημένα με όλα αυτά που συμβαίνουν), ότι η ψήφος σου έχει πραγματική δύναμη και ότι πραγματικά μπορεί να καθορίσει το μέλλον σου; Πώς θα πεισθείς εσύ που λειτουργείς με το μυαλό σου, την ελευθερία του πνεύματός σου, τη προσωπικότητά σου, τη λογική σου ότι δεν είσαι απλά μία μικρή εξαίρεση του ενεργού εκλογικού σώματος; Κάπου είχα διαβάσει μία πολύ ριζοσπαστική πρόταση από ένα 'επαναστάτη' φίλο. Σε γενικές γραμμές έλεγε να εκτυπώνεται βάση νόμου συγκεκριμένος αριθμός ψηφοδελτίων που απαιτείται για τα εκλογικά κέντρα και μόνο. Με άλλα λόγια τέρμα τα ψηφοδέλτια στα σπίτια, στις τσέπες, στις τσάντες, ή μέσα στο βρακί μας...Like like like...το έλα να δεις θα γινόταν...καταλαβαίνετε ότι δε θα προλαβαίναμε να μαζεύουμε τα πτώματα των περισσοτέρων υποψηφίων...Ξέρω, ξέρω υπάρχει και αντίλογος...για σκεφτείτε το όμως λίγο...
Η γενιά που σιγά σιγά φεύγει είναι η γενιά που σε ένα μεγάλο βαθμό έφερε με τις νοοτροπίες της την Ελλάδα σε αυτό το δραματικό σημείο και που βέβαια κανείς δε μπορεί να τη κατηγορήσει για κάτι τέτοιο από τη στιγμή που όλα έγιναν υπό ιδιαίτερες και πρωτόγνωρες γι αυτούς τότε συνθήκες (το θέμα είναι τεράστιο φυσικά για να αναλυθεί εδώ). Θα κατηγορήσω όμως ανοικτά όλους αυτούς που θα προσπαθήσουν να μπολιάσουν και την επόμενη γενιά με παρόμοια στοιχεία, να τους φανατίσουν, να τους χωρίσουν σε π.χ δεξιούς και αριστερούς, προοδευτικούς ή συντηρητικούς ή τέλος πάντων να τους βάλουν σε αυτό το ηλίθιο -επιτρέψτε μου- παιχνίδι ταμπελών και κομματικής στρατηγικής.
Ξέρετε, κάπου μπερδεύτηκα σε αυτές τις εκλογές. Τη πρώτη Κυριακή μου είπαν να προσέξω τη ψήφο μου γιατί ως Ελλάδα είμαστε ένα βήμα πριν τη πτώχευση. Όχι έλεγαν οι άλλοι. Ψηφίζουμε πρόσωπα για τη τοπική αυτοδιοίκηση. Τη δεύτερη Κυριακή το σκηνικό άλλαξε ως δια μαγείας. Ψηφίζουμε για τη τοπική αυτοδιοίκηση έλεγαν οι πρώτοι, έφυγε ο κίνδυνος χρεωκοπίας! Όχι ψηφίζουμε ενάντια στο μνημόνιο έλεγαν οι άλλοι. Και μετά άρχισαν τα μηνύματα των εκλογών. 100 διαφορετικές ερμηνείες. Πολλές από αυτές ήταν και είναι λογικές αλλά πάντα ανάλογα με το πώς θέλει να το βλέπει ο καθένας. Θα μου πείτε και γω το ίδιο δε κάνω; Έχω λοιπόν σχηματίσει και γώ μία ταπεινή άποψη για το γενικότερο μήνυμα των φετινών εκλογών. Μία ματιά σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη ακόμα και μικρότερες πόλεις δείχνουν μία συγκεκριμένη τάση. Παρά τη μεγάλη αποχή (που εστιάζεται κυρίως στον αηδιασμένο με τα κόμματα και την εξουσία λαό) οι λιγότεροι χρωματισμένοι κομματικά υποψήφιοι, οι περισσότερο σύγχρονοι και με περισσότερη απήχηση στη κοινωνία πήραν σαφέστατο προβάδισμα. Θέλετε να το πείτε στροφή σε πιο ''ανεξάρτητα'' προφίλ ανθρώπων με πρόσβαση στο χώρο της αριστεράς (ειδικά σε μία δύσκολη εποχή με κύρια συνθήματα το μνημόνιο και τα αντιλαϊκά μέτρα); Θέλετε να το πείτε αδυναμία της κεντροδεξιάς να μιλήσει με τη κοινωνία και να ανανεωθεί σε πρόσωπα και ιδεολογία τουλάχιστον όσον αφορά την εικόνα της προς τα έξω; Χωράει το πολιτικό σύστημα νέους ακομμάτιστους σχηματισμούς που θα κάνουν τη διαφορά είτε σε τοπικό είτε σε εθνικό επίπεδο; Νομίζω προς τα εκεί πηγαίνουμε...αργά μεν αλλά πηγαίνουμε. Δεν είναι από τη φύση του αρνητικός ο όρος 'κόμμα' . Απλά ,είτε μεγάλα είτε μικρά, οι τωρινοί κομματικοί σχηματισμοί μοιάζουν παγιδευμένοι μέσα στα ίδια τα όρια που όρισαν από μόνοι τους εδώ και χρόνια. Άλλα κόμματα βέβαια είναι περισσότερο ευέλικτα σε αλλαγές, άλλα λιγότερο και εκεί προς το παρόν κρίνεται με μία πρόχειρη πάντα ματιά η διαφορά.
Προσωπικά θα επαναλάβω ότι όλες αυτές οι ταμπέλες και οι θεωρίες με αφήνουν αδιάφορο... Για πολλούς το ιδεολογικό της υπόθεσης σημαίνει πολλά, για μένα όμως μικρή σημασία έχει ειδικά όταν έρχομαι σε μία θέση που απλά πρέπει να συζητήσω με ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της κοινωνίας μας, να χρησιμοποιήσω τη κοινή λογική και να πάρω αποφάσεις ή να σχηματίσω μία άποψη. Το μόνο που ξέρω είναι ότι για άλλη μια φορά μπουχτίσαμε από ωραία λόγια και εκθέσεις ιδεών...Μαζί για το ένα...μαζί για το άλλο...οράματα εδώ...όνειρα εκεί...Αναρωτιέμαι καμιά φορά...πραγματικά τα πιστεύουν όλα αυτά που λένε όταν πλέον ο κόσμος θεωρητικά αλλά και πρακτικά υποφέρει και το τελευταίο που τον νοιάζει είναι τα κόμματα και τα χρώματα, όταν οι επιχειρήσεις κλέινουν η μία μετά την άλλη, όταν μία γιαγιά για να πάρει ένα ρημάδι χαρτί για τη σύνταξή της από τον ΟΓΑ μπορεί να περιμένει και ένα ολόκληρο μήνα, όταν ο π.χ ΟΑΕΕ σε στέλνει στη π.χ εφορία, η εφορία στον ΟΑΕΔ και στο τέλος επειδή το σύστημα πελάγωσε (για τον α, β λόγο) σε στέλνει στο ΚΕΠ για να σε ξεφορτωθεί, όταν σκέφτεσαι το πώς θα πάς βρε άνθρωπε στο νοσοκομείο και το τί θα συναντήσεις εκεί, όταν όταν όταν...Και όλα αυτά όχι επειδή κάποιος δε κάνει καλά τη δουλειά του, όχι γιατί κάποιος επικαλείται ένα νόμο που δεν έχει διαβάσει ποτέ αλλά επειδή κάποιοι δε παίρνουν τη πρωτοβουλία που χρειάζεται-αδιαφορώντας για το όποιο κόστος - να τα διορθώσουν. Και μετά μιλάμε για βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη. Είναι τουλάχιστον προκλητικό.
Η νέα γενιά (όχι μόνο πολιτών αλλά και πολιτικών) πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες, πρέπει να σκεφθεί ελεύθερα, πρέπει να έχει γερό στομάχι (ειδικά αν ζει σε μία μικρή κοινωνία όπως του νησιού μας) και επιβάλλεται να αλλάξει πολλά από αυτά που κληρονομήσαμε. Δε μπορεί να μείνει στο απυρόβλητο. Πρέπει να συμμετέχει ενεργά ακόμα και με θράσος αν χρειαστεί στη λήψη αποφάσεων και ας κάνει και λάθη. Ναι, ενοχλούμαι από την τεράστια αυτή αποχή. Αποχή όχι μόνο από τις εκλογές αλλά και από τα προβλήματα μας που δεν είναι φυσικά για όλους τα ίδια. Ναι, το έχω κάνει και γώ. Ναι, ούτε εμένα με ενδιέφεραν όλα αυτά. Ναι, είμαστε λίγοι. Αλλά ας παίξουμε λίγο με τους εαυτούς μας, χωρίς φόβο, με χιούμορ, ειλικρίνεια και μικρά ρεαλιστικά οράματα για το τόπο που ζούμε. Στη χειρότερη, θα ανακαλύψουμε κάποιους νέους ορίζοντες. Και εδώ στο νησί μας έχουμε το κατάλληλο περιβάλλον να ‘δημιουργήσουμε’ είτε αυτό λέγεται συμμετοχή στα κοινά είτε οτιδήποτε άλλο. Και όταν προσπαθούν να μας απογοητεύσουν για τον ά ή ΄β λόγο ας προσπαθήσουμε να τους περάσουμε τα μηνύματά μας, να τους λέμε βρε αδερφέ και μείς πέντε πράγματα , πέντε σκέψεις…μπορεί να μας ακούσουν. Αυτοί που όντως θα μας προσέξουν έχουν τελικά κάτι να μας πουν.
Η νοοτροπία, ο τρόπος που λειτουργούμε, ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε, ο τρόπος που σκεφτόμαστε δεν αλλάζει από τη μία μέρα στην άλλη, ας αλλάξω τελικά πρώτα τον εαυτό μου…Πιθανόν να ήθελα να μιλήσω και για άλλα, ήδη χάθηκα...stop εδώ.
N.T
